Erişilebilir ANNE ve Duyarlı BABA

erişilebilir anne ve duyarlı baba

İlk insandan günümüz modern insana gelinceye kadar tüm zamanlarda çocuklar ailelerinin yansıması olmuşlardır. Çocukla anne arasındaki ilk iletişim çocuk ana rahmine ilk düştüğü andan itibaren başlamaktadır. Hamilelik aşamasında başlayan bu iletişim, doğumdan sonra dokunma ve beslenme yoluyla daha da güçlenerek yaşam boyunca devam edecek iletişime dönüşür. Anne-çocuk arasında kurulan bağ çocuğun her yönden gelişimine etki etmektedir.

Çocukların iletişimi ilk dönemlerinde sözel olmayan jest, mimik, dokunma ve ağlama şeklinde gerçekleşirken, daha sonra sözcüklerle gerçekleşmeye başlamaktadır. Her iki dönemde de çocuklar anne-babalarının ne söylediklerinde ziyade ne yaptıklarına bakmaktadırlar. Çocuklar bu dönemde anne-babalarını izlerler ve taklit ederler. Bu nedenle anne-babaların bu dönemde sözcüklerden ziyade davranışlarına dikkat etmeleri gerekmektedir. Ayrıca ebeveynlerin sağlıklı iletişim becerilerine sahip olmaları ve bilmeleri gerekmektedir. Doğru olabilmek, çocukların bakış açılarından bakabilmek ve çocukları olduğu gibi kabullenmek sağlıklı iletişim için önemli kurallardır. Çocuk ile anne arasındaki işlevsel iletişim çocuğun sağlıklı kişilik geliştirmesinde önemlidir.

Erişilebilir anne, çocuklarının her türlü ihtiyaçlarına duyarlı olan, tek başlarına hareket etmelerine imkân veren, çocukların keşfetme duygusunu destekleyen, çocuklarının dünyaya verdikleri işaretleri önemseyen ve özgüveni yüksek kişilerdir. Çocukların gelişim özelliklerini bilmek ve ona göre davranmak anne ve babaların görevi olmalıdır. Annenin yeterliliği ve özgüveni çocuğun da yeterli ve özgüvenli olmasını sağlayacaktır. Ayrıca erişilebilir olmak çocuk anneye ihtiyaç duyduğu anlarda yanında olmaktır. Son zamanlarda değişen şartlar nedeniyle anneler çalışma hayatında ve eğitim alanında fazla zaman harcamaktadır. Bebeklerin ilk yılları anneye en fazla ihtiyaç duyduğu yıllardır. Anneyle sağlam ve güvenli bir bağın kurulması için fiziksel olarak annenin bebeğin yanında olması gerekmektedir. Bebeklerin anneyle teması, dokunması ve sarılması çocuk için önemlidir. Dokunma ve sarılma çocuğun sakinleşmesini sağlayacaktır. Erişilebilir anne konusunda günümüzde birçok olumsuz durum bulunmaktadır. Bebeklerin en büyük erişim hakkı süte erişimdir. Maalesef ki günümüz anneleri görünüş kaygısı nedeniyle bebeklerini emzirmek istememektedir. Emzirme anne için hem biyolojik hem fizyolojik anlamda bir yorgunluktur. Bunun yanında anne sütünün alternatifi ürünlerin geliştirilmiş olması annelerin emzirmekten vazgeçmelerine neden olmaktadır. Bu konuda annelerin kolay yolları seçmesi bebeğin gelişimini olumsuz etkilemektedir. Anne sütüne erişemeyen çocuklar bağışıklık bakımından zayıf düşmektedir. İleriki yaşlarda hastalıklara yakalanma ihtimalleri artmaktadır. Bu bilgiler ışığında annenin erişilebilir olması hem anne hem de çocuk için önemlidir. Annelerin kariyer ya da iş hayatı için erişilemez olması üzücü ve kabul edilemez bir durumdur. Son zamanlarda çocukları bebek yaşlarda bakıcıya bırakma moda haline gelmiş ya da zorunlu bir durum gibi algılanmaya başlanmıştır. Dolayısıyla çocuklar annelerinden uzak büyümek zorunda kalmaktadırlar.

Günümüzde anne-babaların çocuklarını mükemmel yetiştirme arzuları bulunmaktadır. Yaşanılan teknolojik gelişmelerden aileler ve ailelerin göstermiş olduğu tutumlarda nasibini almışlardır. Televizyon ve sosyal medya da gösterilen mükemmel çocuklar ve mükemmel anneler çocuk yetiştirme tarzları üzerinde etkili olmaktadır. Aileler aslında özgüveni yüksek, iletişim becerileri gelişmiş, çevresiyle uyumlu, yeteneklerinin farkında olan, problem çözme becerilerine sahip olan, bağımsız karar verebilen ve sağlıklı inanç ve değer sahibi olan çocuklar yetiştirmek istemektedirler.

Peki ne yapmak gerekir?

Çocuklar yaşadıkları ortamdan izler taşımaktadır. Bu nedenle çocuk ailenin yansımasıdır. Çocuk eğitiminde ve yetiştirilmesinde birinci sorumlu ailedir. Çocuk yetiştirme de ailenin en önemli özelliği model olabilmesidir. Model olan anne ya da baba çocuğun sosyal, fiziksel ve psikolojik gelişimine büyük katkı sağlayacaktır. Sağlıklı bir çocuk yetiştirmek için çocuğun gelişimine uygun olarak ev ortamını düzenlemek de önemlidir. Çocuk gelişim ve ihtiyaçlarını ev ortamında karşılamak da önemlidir. Çocuk yetiştirme de anne ve baba sacayağı gibidir. Anne ve babanın ortak karar alması ve ortak hareket etmesi çocuğun gelişimi ve tutarlı bir kişiliğe sahip olabilmesi için önemlidir. Babaların daha duyarlı ve ilgili olduğu aşikârdır; ancak yeterli düzeyde değildir. Babalar çocuk eğitiminde ve yetiştirilmesine daha fazla katkı yapmalıdır. Ebeveynlerin çocuk üzerinde tam denetimli ve aşırı baskıcı olduğu aileler günümüzde fazladır. Aileler çocuklarının yerine her şeyi yapabilmekte ve onlar adına kararlar alabilmektedir. Ailelerin çocukların gelişimlerine uygun sorumluluk vermeleri ve onları hayata hazırlamaları önemlidir. Çocukların her dediğinin yapılması çocukların yararına değil tam tersi zararınadır. Günümüzde aşırı şımarık, doyumsuz ve hiçbir şekilde mutlu olmayan çocuklar mevcuttur. Bu çocuklar ailelerin ürünüdür. Ailede özgürlük ve denetimin dengeli olması gerekmektedir. Çocuklara nasihat vermek yerine örnek olmak gerekmektedir. Davranışlar sözel ifadelerden daha etkilidir. Çocuk yetiştirirken çiftçi gibi olmak gerekir. Çocukların ihtiyaçları bilinmeli ve ona göre davranılmalıdır. Ailede sadece sevgi yetmez, çocukların bireyliği kabul edilmelidir. Son olarak da aile içerisinde iletişim kanalları açık olmalıdır. Sürekli eleştirmek ya da yargılamak çözüm değildir. Başkalarının yanında çocuklar eleştirilmemelidir. Çocuklar hata yaptıklarında aile içerisinde konuşulup çözülmelidir.